vanochtend las ik een heel interessant stukje over de dood in het boek geboren om te vliegen van Henk Stoorvogel (een van de beste boeken die ik ooit gelezen heb). Kan een stukje over de dood dan interessant zijn? In zekere zin wel, het zette mij behoorlijk aan het denken …
Het gaat over Floris Bakels (bekend van zijn monumentale boek Nacht und Nebel) die in de Nazi-gevangenis in Utrecht geconfronteerd wordt met een op handen zijnde dood. In het boek schrijft hij hoe hij daar in die gevangenis denkt over de dood:
“Wanneer je de dood direct voor ogen hebt, wordt je soms heel rustig. Dit is iets dat men zich alleen kan voorstellen als men over een grote verbeeldingskracht, moed en concentratievermogen beschikt: zich verdiepen in de toestand dat men de dood voor ogen heeft.
Je bent alleen. Er zijn geen uitwegen meer. Geen. Geen mensen meer. Geen uitstel, geen afleiding, geen laatste beroep, geen genade. Er is niets meer dan een schepsel, alleen, naakt, zonder alles, met niets, voor een lege oceaan met een sterrenhemel erboven, waar je naar toe gaat, zo dadelijk (…).
Je zit in een cel, van allen en alles verlaten, in een luchtledig, en probeert die God oog in oog te zien. Je weet, misschien zijn dit mijn laatste uren, mijn laatste, mijn laatste. Ik heb nu mijn laatste kans. Ik kan me op niemand, op niets meer beroepen. Ik kan niemand te hulp roepen, geen vader of moeder, geen man, geen vrouw, geen geliefde. Er is geen uitstel meer, geen alternatief. Ik moet God oog in oog zien en dit is mijn laatste uur. Dit hart houdt straks op met kloppen en ik ga naar een onbekend Rijk, van vóór mijn geboorte, misschien …
Ik heb straks geen kleren meer nodig.
Dan grijp je naar Jezus Christus, een menselijk wezen, een menselijke God, een middelaar Die ons begrijpt, die God begrijpt, Die ons is en God is”.
Ik heb na het lezen van dit stukje een kleine visualisatie oefening gedaan. Mezelf op de plaats van Floris Bakels. De dood voor ogen, geen enkele uitweg meer. Hoe zou ik reageren, hoe zou ik zijn? Deze oefening bepaalde me er heel bij mijn prioriteiten. Hoe deel ik mijn leven in? Hoe is het met mijn tijdsbesteding? Wat zou ik anders gaan doen in het licht van deze realiteit. Waar stel ik mijn hoop op? Een confronterende en nuttige oefening!